Sa isang nakakabighaning bagong pagtuklas mula sa Chang’e-5 lunar soil samples, natuklasan ng mga siyentipiko ang presensya ng polycyclic aromatic compounds—mga matatag na molekula na karaniwang matatagpuan sa kalawakan at mga meteoryto. Ngunit sa kabila ng pagiging pangkaraniwan nito sa uniberso, matagal nang hamon sa mga mananaliksik ang paghahanap ng mga ito sa buwan.
Sa pagsusuri ng mga sample na dala ng Chang’e-5 mission, napag-alaman na mayroong polycyclic aromatic concentration na umaabot mula 5.0 hanggang 9.2 micrograms kada gramo, na may average na 7.4 ± 1.4 μg/g. Ang mga molekulang ito ay mayroong aromatikong istruktura na napakakondensado, halos katulad ng apat na nanometer na graphene sheets. Iba ito kumpara sa mga kaparehong materyales sa lupa tulad ng wood char, soot, at kerogen.
Pinaniniwalaan na nagmula ang mga polycyclic aromatics na ito mula sa mga impact ng mga meteoryto na tumama sa buwan. Ngunit may kakaibang natuklasan—ang stable carbon isotope composition ng mga compound na ito ay mas maraming 13C isotope kaysa sa mga karaniwang matatagpuan sa meteorites. Ipinapakita nito na may bagong proseso ng pagbuo na nangyayari sa mismong impact events, kung saan ang mga non-aromatic organic matter ay napapalitan at nagiging polycyclic aromatics.
Ang prosesong ito ay mahalaga dahil tinutulungan nitong mag-ipon ng carbon sa lunar regolith. Higit pa rito, ang mga polycyclic aromatics ay mas matibay at kayang labanan ang pagkasira kumpara sa maliliit na organic molecules tulad ng amino acids, na kadalasang nasisira sa malalakas na impact.
Ang bagong tuklas na ito ay nagbubukas ng mas malalim na pag-unawa sa kung paano umiikot at nagbabago ang mga organikong materyales sa buwan. Maaari rin itong magbigay-liwanag kung paano nabubuo ang mga mahahalagang kemikal na elemento na posibleng may kaugnayan sa buhay sa kalawakan.
Isang hakbang tungo sa pagbubukas ng mga lihim ng ating kalangitan—mula sa buwan, patungo sa kalawakan.